Berde füze saldırıları
Berde füze saldırıları | |
---|---|
2020 Dağlık Karabağ çatışmaları | |
Bölge | Berde, Azerbaycan |
Tarih |
|
Hedef | Siviller |
Saldırı türü | Füze saldırısı |
Silahlar |
|
Ölü | 27 |
Yaralı | 83 |
İşleyenler |
Berde füze saldırıları (Azerice: Bərdənin bombalanması), 2020 Dağlık Karabağ çatışmaları sırasında Azerbaycan'ın Berde kentine yapılan iki hava saldırısı. Her iki saldırı da birden fazla sivilin ölümüyle sonuçlandı.
İlk saldırı 27 Ekim'de gerçekleşti; 5 sivil öldü, 13 kişi daha yaralandı. Ertesi gün, 28 Ekim'de, çok sayıda füze Berde'yi vurdu, bir Kızılay gönüllüsü dahil 22 sivili öldürdü ve 60'ı daha yaraladı. Çatışma sırasında sivillere yapılan en ölümcül saldırı oldu.[1]
Azerbaycan saldırılarla ilgili olarak Ermenistan'ı suçladı, ancak herhangi bir sorumluluk kabul etmedi. De facto statüdeki Dağlık Karabağ Cumhuriyeti saldırıların sorumluluğunu kabul etti, ancak askeri tesisleri hedef aldığını belirtti.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]27 Eylül 2020'de, fiilen tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti tarafından kontrol edilen, ancak Azerbaycan'ın de jure bölgesi olan tartışmalı Dağlık Karabağ bölgesinde çatışmalar çıktı.[2] Berde, 40 bin kişilik bir nüfusa ev sahipliği yapıyor;[3] Dağlık Karabağ Temas Hattı'nın yaklaşık 20 kilometre kuzeydoğusunda yer almaktadır.[4]
Rusya, Ermenistan ve Azerbaycan dışişleri bakanları arasındaki çatışmalarla ilgili üçlü görüşmeler 9 Ekim 2020'de Moskova'da başladı.[5] Görüşmelere Sergey Lavrov, Zohrab Mnatsakanyan ve Ceyhun Bayramov katıldı.[6] Lavrov, yerel saatle 03: 00'da sona eren on saatlik görüşmelerin ardından ortak bir bildiri yayınlayarak,[7] insani ateşkesin öğle vakti yürürlüğe gireceğini doğruladı.[8][9] Ateşkesin başlamasından dakikalar sonra iki taraf ateşkesi bozmakla birbirlerini suçladı.[10] Azerbaycan, ateşkesin geçici olduğunun altını çizdi ve bölgenin kontrolünü yeniden ele geçirme hedefinden vazgeçmeyeceğini vurguladı.[11]
Azerbaycan'ın en büyük ikinci şehri olan Gence 4 Ekim'den bu yana Ermeni ve DKC balistik füzeleri tarafından dört kez vuruldu;[12] 25 sivil öldü ve 125 kişi daha yaralandı.[13] 8 Ekim'de Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Berde Rayonu'nun OTR-21 Toçka füze fırlatıcısı tarafından bombalandığını bildirdi.[14]
26 Ekim'de ABD, her iki tarafın da 26 Ekim sabahından itibaren insani ateşkesi kabul ettiğini açıkladı,[15] ancak ateşkes yürürlüğe girdikten dakikalar sonra ihlal edildi.[16]
Saldırılar
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk saldırı 27 Ekim'de gerçekleşti; 5 sivil öldü ve 13 kişi yaralandı.[17]
28 Ekim'deki ikinci saldırı yerel saatle 13.00 sularında gerçekleşti. Azerbaycan'a göre, ticaret tesisleri ile yoğun nüfuslu kentsel alanları vuran füzeler misket bombaları içeriyordu.[18] Sonuç olarak 22 sivil öldürüldü ve 70'ten fazlası yaralandı.[19] Ölenler arasında 39 yaşındaki Kızılay gönüllüsü bulunurken diğer iki gönüllü de yaralandı.[20] Sivil altyapı tesisleri ve araçları büyük ölçüde hasar gördü.[18] Azerbaycan'a göre, ikinci saldırı, toplam 72-144 parça misket bombası başlıkları ile donatılmış[21] bir BM-30 Smerç roketatarla yapılmıştı.[22] Azerbaycan, saldırılara göre Ermenistan'ı suçladı,[23] ancak Ermenistan herhangi bir sorumluluk kabul etmedi.[24] Tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti ikinci saldırının sorumluluğunu kabul etti, ancak askeri tesisleri hedef aldığını belirtti.[25]
Azerbaycan'ın yanıtı
[değiştir | kaynağı değiştir]Saldırıların hemen ardından Azerbaycan Savunma Bakanlığı birkaç insansız hava araçları görüntüleri yayınladı ve saldırılara misilleme yaptığını iddia etti;[26][27] daha önce gösterilen teçhizat yerine özellikle Ermeni insan gücünü hedef aldı.[28][29][30]
Tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Azerbaycan'da, Cumhurbaşkanlığı ilk saldırıyı "Azerbaycan halkına karşı yeni bir soykırım eylemi" olarak nitelendirirken,[31] Azerbaycan Ombudsmanı Sabina Aliyeva ikinci saldırıyı "sivillere yönelik terör eylemi" olarak nitelendirerek saldırılar şiddetle kınandı.[32] Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev saldırılara uygun bir cevap sözü verdi.[33] Ayrıca Azerbaycan cumhurbaşkanı yardımcısı Mehriban Aliyeva, saldırıların barbarca olduğunu belirterek[34] başsağlığı diledi.[35] Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı saldırıları "insanlığa karşı suçlar" olarak nitelendirdi.[36]
Uluslararası ölçekte saldırılar Türkiye tarafından kınandı.[37][38] Pakistan,[39] İran,[40] Fransa[41] ve Kazakistan[42] büyükelçilikleri ile İranlı siyasetçi Hasan Ameli de saldırıları kınadı.[43]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Azerbaijan says 19 killed, 60 wounded in Armenia missile attack on its Barda district". The Economic Times (İngilizce). 28 Ekim 2020. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ "Armenia and Azerbaijan fight over disputed Nagorno-Karabakh" (İngilizce). BBC. 27 Eylül 2020. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ "World Gazetteer: Azerbaijan". World Gazetteer (İngilizce). 22 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ Hacaoglu, Selcan; Arkhipov, Ilya (28 Ekim 2020). "Erdogan Pitches Putin on Karabakh Peace After U.S. Bid Fails" (İngilizce). BloombergQuint. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ "Armenian, Azerbaijani officials to hold truce talks in Moscow" (İngilizce). France24. 9 Ekim 2020. 10 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ "Moscow hosts Armenia-Azerbaijan talks as fighting continues over Nagorno-Karabakh" (İngilizce). BBC. 15 Ekim 2020. 10 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ "Armenia and Azerbaijan agree ceasefire" (İngilizce). Financial Times. 10 Ekim 2020. 13 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ "Armenia, Azerbaijan accuse each other of violating ceasefire" (İngilizce). Al Jazeera. 10 Ekim 2020. 10 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ "Shaky ceasefire in Nagorno-Karabakh after Moscow deal" (İngilizce). CNBC. 10 Ekim 2020. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ Sultanova, Aida (11 Ekim 2020). "Azerbaijan, Armenia report shelling of cities despite truce". The Washington Post (İngilizce). 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ Kantchev, Georgi (11 Ekim 2020). "Armenia, Azerbaijan Trade Accusations of Shelling Despite Truce" (İngilizce). The Wall Street Journal. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ "The Second Nagorno-Karabakh War, Two Weeks In". War on the Rocks (İngilizce). 14 Ekim 2020. 16 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.
- ^ "Damage to Azerbaijan's Ganja city from Armenian aggression revealed" (İngilizce). Trend News Agency. 20 Ekim 2020. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020.
- ^ "Bərdə ərazisi "Toçka-U" kompleksindən atəşə tutulub" (Azerice). Ministry of Defense of Azerbaijan. 8 Ekim 2020. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "U.S. says humanitarian ceasefire to take effect on Monday in Nagorno-Karabakh". Reuters. 25 Ekim 2020. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2020.
- ^ "Nagorno-Karabakh conflict: US-brokered ceasefire frays soon after starting". BBC News (İngilizce). 26 Ekim 2020. 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2020.
- ^ "Civilian death toll in Armenian attacks reaches 91". AzerNews.az (İngilizce). 28 Ekim 2020. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ a b "General Prosecutor's Office: Death toll from Armenia's missile attack on Azerbaijan's Barda rises to 21, about 70 people wounded - UPDATED - 2". Azeri Press Agency. 28 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ Bagirova, Nailia; Hovhannisyan, Nvard (28 Ekim 2020). "Civilians killed as Nagorno-Karabakh conflict deepens". Reuters (İngilizce). 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ "Civilians Reported Killed As Conflict Between Armenia, Azerbaijan Spills Into Urban Areas". Radio Free Europe/Radio Liberty (İngilizce). 28 Ekim 2020. 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ "ANAMA reveals details of Armenian attacks on Azerbaijan's Barda" (İngilizce). Trend News Agency. 29 Ekim 2020. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ "Baku accuses Armenia of shelling Barda using Smerch missiles". NEWS.ru (İngilizce). 28 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ "Azerbaijan says 14 people killed by Armenian shelling in Barda". Al Arabiya (İngilizce). 28 Ekim 2020. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ "Azerbaijan says 14 people killed by shelling in Barda: RIA". Reuters (İngilizce). 28 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ "Пресс-секретарь лидера НКР призывает мирных азербайджанцев бежать от военных объектов". BBC Russian Service (Rusça). 28 Ekim 2020. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ "Azerbaijani Armed Forces take revenge for Barda (VIDEO)" (İngilizce). Trend News Agency. 28 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "Azerbaijani army avenges for Barda, heavy damage inflicted on Armenian troops (VIDEO)" (İngilizce). Trend News Agency. 28 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "Armenian troops firing at Azerbaijani civilian population destroyed with precise fire (VIDEO)" (İngilizce). Trend News Agency. 28 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "Manpower of Armenian Armed Forces destroyed (VIDEO)" (İngilizce). Trend News Agency. 28 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "Azerbaijan provides footage of Armenian troops, military equipment being destroyed (VIDEO)" (İngilizce). Trend News Agency. 28 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "Cluster bomb attacks are new act of genocide against Azerbaijani people - President's aide" (İngilizce). Trend News Agency. 28 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "Armenia continues to commit war crimes, terrorist acts - Azerbaijani ombudsman" (İngilizce). Trend News Agency. 28 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ Demourian, Avet (29 Ekim 2020). "Hospital, residential areas hit in Nagorno-Karabakh fighting". Associated Press (İngilizce). 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ "First Vice-President Mehriban Aliyeva: Such barbaric attacks show that atrocities of Armenians have no limits (PHOTO)" (İngilizce). Trend News Agency. 28 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "First Vice-President Mehriban Aliyeva expresses condolences to relatives of those killed as result of Armenia's missile attack on Barda (PHOTO)" (İngilizce). Trend News Agency. 28 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "Missile attack on Azerbaijan's Barda - crime against humanity – Foreign Ministry" (İngilizce). Trend News Agency. 28 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "No: 260, 27 October 2020, Press Release Regarding Armenia's Attack on Barda City of Azerbaijan" (İngilizce). Ministry of Foreign Affairs (Turkey). 27 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "No: 261, 28 October 2020, Press Release Regarding Armenia's Anew Attack Today on Barda City of Azerbaijan" (İngilizce). Ministry of Foreign Affairs (Turkey). 28 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "Pakistani ambassador condemns Armenia's attack against civilians in Azerbaijan's Barda" (İngilizce). Trend News Agency. 28 Ekim 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "Iranian embassy in Baku condemns attack on Barda" (İngilizce). Mehr News Agency. 28 Ekim 2020. 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "Ambassador of France in Azerbaijan makes statement on Armenian missile attack on Barda" (İngilizce). Trend News Agency. 29 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ "Shelling of Barda - gross violation of int'l humanitarian law, says Ambassador of Kazakhstan" (İngilizce). Trend News Agency. 28 Ekim 2020. 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ "نماینده ولی فقیه در استان در پی شهادت جمعی از اهالی شهر بردع قره باغ پیام تسلیت صادر کرد" (Farsça). Shabestan News Agency. 29 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.